Archeologia gór – międzynarodowa konferencja naukowa w Muzeum Podhalańskim
Autor: Gabriel Wolski
Od piątku 13 października w Muzeum Podhalańskim im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu będzie można wysłuchać szeregu niezwykle interesujących wykładów i prezentacji wybitnych archeologów oraz historyków z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych. Wszystko to za sprawą organizowanej w stolicy Podhala Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. „Archeologia Gór. In Memoriam Profesor Andrzej Żaki”.
Sesja poświęcona będzie pamięci zmarłego w bieżącym roku wybitnego polskiego archeologia profesora Andrzeja Żakiego (1923 - 2017). Był on jednym z pionierów i wieloletnim badaczem najstarszego osadnictwa obszarów górskich, współtwórcą czasopisma Acta Archaeologica Carpathica i twórcą Karpackiej Ekspedycji Archeologicznej z siedzibą w Krakowie. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż właśnie w Nowym Targu odbywały się spotkania KEA. Osiągnięcia badawcze misji, zarówno na terenie Polski, jak i obszarów sąsiednich, ale też znacznie oddalonych (Peru, Australia i Oceania), przyczyniły się do rozwoju badań archeologicznych oraz przybliżenia problematyki najstarszego osadnictwa górskiego.
Tematyka konferencji jest ściśle związana z działalnością naukową Profesora. „Archeologia gór” to termin zdefiniowany przez Niego na łamach pierwszego numeru czasopisma Acta Archaeologica Carpathica. Problematyka ta koncentruje się wokół najstarszego osadnictwa obszarów górskich na tle przemian środowiska przyrodniczego. Tematy referatów, których będzie można wysłuchać, odnosić się będą zarówno do najstarszych okresów dziejów człowieka w obrębie obszarów górskich ale także wczesnego i późnego średniowiecza, ujętych w ramach badań archeologicznych.
Organizatorem konferencji jest Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu we współpracy z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Instytutem Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie oraz Polskim Towarzystwem Historycznym we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Kultury i Urzędem Miasta Nowego Targu. Szczegółowy program poniżej.
Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu
Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Targu
we współpracy z
Urzędem Miasta Nowy Targ
Miejskim Ośrodkiem Kultury w Nowym Targu
serdecznie zapraszają na
Międzynarodową Konferencję Naukową
ARCHEOLOGIA GÓR
IN MEMORIAM PROFESOR ANDRZEJ ŻAKI
ARCHAEOLOGY OF THE MOUNTAINS
IN MEMORIAM OF PROFESSOR ANDRZEJ ŻAKI
Komitet naukowy:
Prof. dr hab. Jan Machnik, Polska Akademia Umiejętności, Kraków
Prof. dr hab. Paweł Valde-Nowak, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
Mgr Jan Gancarski, Muzeum Podkarpackie w Krośnie
Komitet organizacyjny:
mgr Robert Kowalski, Muzeum im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu, PTH O/Nowy Targ
mgr Sylwia Buławka, Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie
mgr Magdalena Cieśla, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
mgr Katarzyna Kerneder-Gubała, Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie
mgr Paweł Kocańda, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, PTH O/Nowy Targ
mgr Anna Kraszewska, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
PROGRAM
13.10. 2017 r. (piątek)
14.00 Robert Kowalski (Muzeum Podhalańskie, Nowy Targ), Uroczyste otwarcie konferencji/
Opening Ceremony
SESJA INAUGURACYJNA
14:15 prof. dr hab. Jan Machnik (Polska Akademia Umiejętności, Kraków), Andrzej Żaki - romantyk i wizjoner w Karpatach
14:45 prof. dr hab. Paweł Valde-Nowak (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński,
Kraków), Andrzej Żaki: biogram - najstarsze osadnictwo w Karpatach Zachodnich / Andrzej Żaki: biograpfic note - the oldest settlement in the Western Carpathians
15:15 Przerwa kawowa/ Coffee Break
15:30 mgr Jan Gancarski (Muzeum Podkarpackie w Krośnie), Skansen Archeologiczny
Karpacka Troja w Trzcinicy jako przykład ochrony i popularyzacji dziedzictwa
archeologicznego Karpat / The Carpathian Troy Open-Air Archaeological Museumat
Trzcinica: An Example of How to Protect and Promote the Carpathian Archaeological
Heritage
16:00 prof. dr hab. Renata Madyda-Legutko (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), Wkład profesora Andrzeja Żakiego w badania nad okresem lateńskim i rzymskim w Karpatach polskich / Professor Andrzej Żaki’ scontribution to studies on the La Tène and RomanPeriods in PolishCarpathians
16:30 Przerwa kawowa / Coffee Break
16.50 dr Krzysztof Tunia (Instytut Archeologii i Etnologii PAN), Archeologia Kotliny Sądeckiej w połowie XX w. i w 60. lat później
17.10 dr Paweł Madej (Muzeum Podkarpackie w Krośnie, Skansen Archeologiczny Karpacka Troja w Trzcinicy), Wyżej, ku szczytom. Plany badań wykopaliskowych w Himalajach i na Wyżynie Tybetańskiej - ostatni z wielkich projektów badawczych Andrzeja Żakiego / Higher, towards the peaks. Plans of archaeological excavations in the Himalayas and on the Tibetan Plateau – the last of Andrzej Żaki’s great research projects.
17:30 dr Piotr Kołodziejczyk (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), Góry Edomu
(płd. Jordania) w badaniach Instytutu Archeologii UJ w latach 2014-2017
17:50 Dyskusja, podsumowanie/ Discussion, Summary
20:00 Spotkanie integracyjne / Welcome Reception
14.10.2017 (SOBOTA)
10.00 Otwarcie drugiego dnia konferencji
ARCHEOLOGIA PRADZIEJOWA I ŚREDNIOWIECZNA
PANEL I
10:00 prof. dr hab. Paweł Valde-Nowak, mgr Anna Kraszewska, mgr Magdalena Cieśla,
mgr Krzysztof Rak, mgr Jakub Skłucki, mgr Albert Wydrzycki (Instytut Archeologii,
Uniwersytet Jagielloński), Najnowsze odkrycia w Jaskini w Obłazowej
10:20 mgr Maciej Wawrzczak (Instytut Archeologii i Etnologii PAN), dr Marian Sojak
(Archeologický ústav SAV Nitra), Historia i stan badań nad słowacką częścią Pienin (od
Červeneho Kláštoru do Litmanovej) na tle porównawczym z Pieninami polskimi
10:40 mgr Sylwia Buławka (Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa), mgr Katarzyna Kerneder-Gubała (Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa), W poszukiwaniu najstarszych śladów osadnictwa jaskiniowego w Tatrach Polskich. Rys historyczny / In search of the oldest traces of cave settlement in the Polish Tatra Mountains. A historical outline
11:00 lic. Joanna Markiewicz (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), Początki i rozwój osadnictwa prehistorycznego w górach Europy Środkowej – studia przypadków/The beginnings and development of prehistoric settlement in the Middle European mountains – case studies
11:20 Dyskusja, przerwa / Discussion, Coffee Break
PANEL II
11:40 dr Marcin Bohr (Instytut Archeologii, Uniwersytet Wrocławski), Sudety i Karpaty Zachodnie w okresie wpływów rzymskich. Struktury osadnicze, obrządek pogrzebowy, szlaki komunikacyjne, gospodarka. Próba porównania.
12:00 dr Ewa Lisowska (Instytut Archeologii, Uniwersytet Wrocławski), Nowe badania nad wczesnym średniowieczem w Sudetach / New research on the early Middle Ages in the Sudeten Mountains
12:20 mgr Mateusz Okoński (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN), Wczesnośredniowieczne grodzisko w Zawadzie koło Tarnowa – kilka uwag na temat zastosowania technologii LIDAR w prospekcji archeologicznej. / Anearly mediewal stronghold in Zawada near Tarnow – few remarks on use of the LIDAR technology in archaeological prospection.
12:40 Dyskusja, przerwa/ Discussion, Coffee Break
PANEL III
13:00 Prof. nadzw. dr hab. Stanisław Kołodziejski (Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, Narodowy Instytut Dziedzictwa O. Kraków), Średniowieczne budowle obronne na obszarze Karpat w badaniach prof. Andrzeja Żakiego
13:20 mgr Paulina Gorazd-Dziuban (Instytut Archeologii, Uniwersytet Rzeszowski), Najstarsza architektura monumentalna w świetle badań Profesora Andrzeja Żakiego – Kraków i Przemyśl/The oldestmonu mental architecture in the research of Professor Andrzej Żaki – Kraków i Przemyśl
13:40 mgr Paweł Kocańda (Instytut Archeologii, Uniwersytet Rzeszowski; PTH O/Nowy Targ), Biecz i dawna ziemia biecka w badaniach Andrzeja Żakiego / Biecz and old Biecz Land in Andrzej Żaki' s researches
14.00 lic. Łukasz Czyrnek (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), lic. Paweł Klóska (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), Karpacki Szlak Archeologiczny imienia prof. Andrzeja Żakiego/ Carpathian Archaeological Trailname of Andrzej Żaki
14:20 Dyskusja, przerwa obiadowa/ Discussion, Lunch Break
Z ARCHEOLOGII INNYCH GÓR
PANEL IV
16:00 dr Patrick Cuthbertson (Department of Early Prehistory and Quaternary Ecology, Eberhard Karls Universität Tübingen; Institute of Archaeology, University of Oxford), Hominins in the Foothills: Why Mountain Regions are Key to Understanding Early Pleistocene Occupation in Central Asia
16:20 mgr Albert Wydrzycki (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), The Mesolithic raw stone materials in Tyrol and in the adjacent area
16:40 dr Radosław Palonka (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), Słupianek Anna (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński), Górale czy nizinni rolnicy – badania starożytnej kultury Pueblo w kanionach regionu Mesa Verde, Kolorado, USA / Highlanders or plains farmers – research on the ancient Pueblo culture in the canyons of the Mesa Verde region, Colorado, USA
17:00 mgr Sylwia Siemianowska (Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Wrocław), dr Maciej Sobczyk (Ośrodek Badań Prekolumbijskich, Uniwersytet Warszawski), Centrum ceremonialne Maucallacta a Apu Coropuna. Obrzędy libacyjne w świetle źródeł historycznych i archeologicznych / The Ceremonial Center of Maucallacta and Apu Coropuna. Libation rites in the light of historical and archaeological sources.
17:20 Dyskusja, podsumowanie konferencji / Discussion, Summary